Bardzo prosimy naszych gości o troskę o środowisko naturalne, przyrodę i dziedzictwo kulturowe. Nie jest to ani trudne ani wymagające, a na pewno dostarczy wiele satysfakcji z mądrego podróżowania. Mamy nadzieję, że po powrocie do domu, wiele z tych inspiracji wprowadzicie także do swego codziennego życia.
Jak oszczędzać wodę?
Wystarczy zakręcać kran, gdy bieżąca woda nie jest potrzebna (np. w trakcie mycia zębów, w trakcie mydlenia ciała) i korzystać z funkcji „stop”, którą posiadają spłuczki w toaletach. Dzięki temu gdy nie ma potrzeby wylewania całego zbiornika – wystarczy powtórnie nacisnąć przycisk spłuczki, aby zatrzymać wodę.
Jak dbać o czystość i korzystać z łazienki?
Aby wszystkim nam milej korzystało się ze wspólnych łazienek, warto, abyśmy pamiętali, aby po kąpieli opłukać od wewnątrz zasłonkę prysznica i kafelki oraz wytrzeć podłogę, a po skorzystaniu z umywalki – opłukać ją z pozostałości mydła i pasty do zębów. Będzie bardziej higienicznie jeśli przed spuszczeniem wody w toalecie opuścimy klapę deski sedesowej. Prosimy nie zostawiać podniesionej deski.
Ze względów ekologicznym nie zmieniamy ręczników na świeże automatycznie i regularnie, dlatego – jeśli sami nie zauważymy – prosimy o zgłaszanie takiej potrzeby.
Prosimy o nie wyrzucanie do sedesu żadnych śmieci – jedynie do kosza. Inaczej nasza biologiczna oczyszczalnia może zostać uszkodzona.
Jak oszczędzać energię cieplną i elektryczną?
Podczas gotowania prosimy o dobór odpowiedniej wielkość palnika do garnka (średnica garnka o 2 cm większa od palnika), posiłki gotować w maksymalnie małej ilości wody, używanie przykrywek do garnków (30% oszczędności energii). Gotujmy tylko taką ilość wody jak jest nam akurat potrzebna.
Podczas codziennego korzystania z lodówki pamiętajmy, aby:
– nie wkładać gorących ani ciepłych dań zanim zupełnie ostygną
– nie zostawiać otwartych drzwiczek, zamykać je tak szybko jak to możliwe
– odkładać z powrotem resztę żywności jak najszybciej (aby nie ogrzała się)
– rozmrażać żywność z zamrażarki w lodówce
– przechowywać żywność na odpowiednich półkach i szufladach.
Prosimy o wyłączanie niepotrzebnego światła i urządzeń elektrycznych (także ładowarek do telefonów i tych „czuwających” – stand-by).
Utrzymanie czystości:
Prosimy o sprzątanie po sobie – szczególnie w pomieszczeniach wspólnych (łazienka, kuchnia, Ekomuzeum).
Prosimy o odpowiedzialne korzystanie ze środków czystości i detergentów, tj. dawkowanie zgodnie z zaleceniami producenta. Prosimy nie używać konwencjonalnych detergentów, a jedynie dostępnych na Karczaku ekologicznych.
Zmywarkę włączamy przy pełnym załadunku. Używamy w niej tabletek ekologicznych.
W ogrodzie prosimy nie wyrzucać żadnych śmieci na ziemię, nawet tych najdrobniejszych jak kapsle czy niedopałki papierosów. Wymaga to od nas potem ręcznego ich wybierania z trawy i może skaleczyć osoby chodząco na boso.
Unikanie odpadów i ich segregacja:
Starajmy się unikać niepotrzebnych śmieci. Kupujmy towary minimalnie opakowane, nie używajmy jednorazówek. Wybierajmy towary w opakowaniach dużych, zwrotnych lub recyklingowych.
Segregujemy odpady: plastik, butelki, puszki aluminiowe i papier odkładamy do oznaczonych worków lub kosza, odpadki biologiczne – do wiadra na bio-odpadki lub od razu na kompost.
Unikamy kupowania wody w butelkach – nasza kranówka jest wyśmienita i bezpieczna do picia. Wyprodukowanie wody butelkowanej to duże zużycie energii, wody i paliw do tej transportu na znaczne odległości od źródła, a także nie zawsze jest bezpieczna dla zdrowia.
Żadnych śmieci nie wyrzucamy do ognia, ani nie wyrzucamy w ogrodzie (dotyczy także kapsli i niedopałków).
Zużyte baterie, elektro-śmieci, przeterminowane leki i inne odpady niebezpieczne prosimy przekazać gospodarzom, aby trafiły w bezpieczne miejsce.
Ochrona przed hałasem:
Bardzo prosimy o przestrzeganie ciszy nocnej, nie trzaskanie drzwiami, nie tupanie na schodach. Rodziców prosimy o dopilnowanie w tym zakresie swoich dzieci.
Oszczędność papieru:
Korzystamy z papieru toaletowego i innych potrzebnych artykułów papierniczych z makulatury lub posiadające certyfikat ekologiczny (np. Nordic Swan). Niepotrzebny papier gazetowy czy kartony prosimy odłożyć na makulaturę.
Mądre zakupy:
Korzystajmy z lokalnych produktów i usług.
Gdy to możliwe wybierajmy produkty z certyfikatem ekologicznym, organiczne oraz Fair Trade.
Jeśli to możliwe, w sklepie wybierajmy towary, które nie musiały do nas jechać z daleka – np. nie kupujmy chińskiego czosnku, jeśli możemy kupić polski, wybierzmy ser z Podlasia zamiast francuskiego, rodzime ryby będą lepsze od okonia nilowego czy pangi.
Używajmy wielorazowych toreb materiałowych na zakupy (są dostępne na Karczaku) lub koszy czy choćby pustych kartonów.
Zróbmy jednorazowo większe zakupy zamiast kilka razy jeździć autem do sklepu.
Zachęcamy także do lokalnych zakupów zamiast przywożenia prowiantu ze swojego miasta oraz unikania żywności wysokoprzetworzonej, zawierającej konserwanty, barwnik i cukier biały.
Odpowiedzialny transport:
Jeśli poruszamy się samochodowem to stosujmy „jazdę ekologiczną”, czyli: powolne ruszanie z miejsca postoju oraz umiarkowana szybkość jazdy, w miarę możliwości – pełen skład pasażerów, załatwianie wielu spraw podczas jednego wyjazdu, podczas dłuższego postoju – wyłączanie silnika.
Zachęcamy do ograniczania turystyki samochodowej na rzecz pieszej, rowerowej, kajakowej.
Prosimy o zachowanie szczególnej ostrożności przy przejeździe przez obszary cenne przyrodniczo (Biebrzański Park Narodowy) i szlaki migracji zwierząt (zwykle oznaczone znakiem drogowym „uwaga! dzikie zwierzęta”). Należy ograniczyć prędkość!. Zachęcamy do tranzytu samochodowego (np. dojazd lub powrót do domu) drogami poza takimi miejscami.
Stanowczo odradzamy szkodliwe dla przyrody formy turystyki, jak off-road, quady.
Wypoczynek w ogrodzie:
Prosimy o:
– nie płoszenie lub łapanie żadnych zwierzaków (płazów, owadów, ptaków itd.).
– nie zrywanie żadnych roślin bez potrzeby. Nawet pokrzywa przy płocie jest cenną rośliną leczniczą, a niepozorny krzaczek może być pielęgnowaną przez nas rośliną.
– nie wyrzucanie na ziemię żadnych śmieci, nawet tych najdrobniejszych, jak kapsle.
– nie wyrzucanie na ziemię niedopałków papierosów – tylko do popielniczki,
– nie palenie papierosów poza wyznaczonym miejscem.
Palenie ognisk
Ogniska można palić – zawsze przy zachowaniu najwyższej ostrożności – tylko w wyznaczonych miejscach, a jeśli takiego miejsca nie ma to należy zachować odległość 100 m od granicy lasu.
Nie wolno łamać gałęzi żywych drzew i krzewów na opał.
Wielkość ogniska powinna być jedynie taka jak potrzeba, nigdy większa „dla zabawy”.
Zabronione jest wrzucanie do ognia jakichkolwiek śmieci!
Nie wolno rozpalać ognia przy użyciu substancji chemicznych (podpałka do grila, benzyna itp.)
Zakaz palenia ognisk przy dużym wietrze i podczas suszy oraz w czasie obligatoryjnie obowiązującego alertu pożarowego.
Po zakończeniu ogniska konieczne jest zasypanie żaru piachem lub zalanie wodą.
Wskazane jest podczas palenia ogniska posiadanie w pobliżu węża podłączonego do kranu, wiadra z wodą lub hydronetki (wszystko dostępne na Karczaku).
Zabawa ze zwierzętami domowymi:
Zabawy ze zwierzętami (psy, koty) mogą odbywać się tylko pod nadzorem gospodarzy lub osoby przez nich wyznaczonej. Zawsze należy zachować szczególną ostrożność!
Niestety nasze psy nie tolerują innych czworonogów, więc przyjazd z własnymi zwierzętami nie jest możliwy.
Na spacery poza gospodarstwo można zabierać psy jedynie za zgodą gospodarzy i na (długiej) smyczy. Spuszczanie ich ze smyczy jest zabronione.
Poza wyznaczonymi porami karmienia, bezwzględnie nie wolno dawać zwierzętom żadnego jedzenia. Nasze psy są karmione 2 x dziennie specjalnie dla nich dobraną karmą, a koty mają dostęp do specjalnej karmy przez cały czas. Wszystkie zwierzęta mają stały dostęp do świeżej wody.
Każde nietypowe zachowanie lub zranienie zwierząt należy niezwłocznie zgłosić gospodarzom.
Wycieczka:
Podczas wycieczek prosimy o nie niszczenie roślin, nie płoszenie zwierząt, nie hałasowanie, nie śmiecenie oraz przestrzeganie obowiązujących przepisów porządkowych i ochrony przyrody. Prosimy o szczególnie odpowiedzialnie zachowanie na terenach objętych ochroną. Na terenie Biebrzańskiego Parku Narodowego obowiązują „Zasady udostępniania BPN”. Także poza obszarami chronionymi prosimy o troskę o przyrodę, środowisko i lokalnych mieszkańców.
Na wycieczkę prosimy zabrać worek na własne śmieci i – najlepiej – także inne znalezione przy szlaku.
Na spływie kajakowym lub podczas kąpieli w rzece prosimy nie używać kosmetyków kąpielowych.
Jeśli nie napotkamy na toaletę podczas wycieczki, prosimy o zakopanie swoich pozostałości, a panie prosimy także o zabranie zużytych środków higienicznych.
Pieski w lesie powinny być prowadzone na smyczy (chyba, że wogóle nie wolno ich zabierać, jak np. na niektóre szlaki Biebrzańskiego Parku Narodowego).
Prosimy o zwracanie uwagi na „dzikie wysypiska śmieci” i odnotowanie ich lokalizacji oraz zrobienie zdjęcia – potem wspólnie zgłosimy takie incydenty do gminy, parku narodowego lub straży leśnej.
Każde zauważenie łamania przepisów obowiązujących w parku narodowym, od zakłócania ciszy po kłusownictwo, pożary, kopanie rowów, ruch pojazdów poza wyznaczonymi drogami, wysypiska śmieci itd. należy zgłosić do Straży Biebrzańskiego Parku Narodowego: 606 634 795, a poza granicami parku do Straży Leśnej 609 558 006 lub na policję: 997.
Obserwacje dzikich zwierząt
W czasie wycieczek do Biebrzańskiego Parku Narodowego łatwo jest o bliskie spotkanie z dzikimi zwierzętami (ptaki, lisy, łosie). Dlatego należy ostrożnie prowadzić samochód – szczególnie przy przejeździe tzw. „Carską Drogą”, drogą Trzcianne – Gugny i innymi w granicach i w okolicy BPN – zwłaszcza po zmroku aktywne są duże ssaki, z którymi zderzenie może mieć tragiczne skutki. Późnym latem, gdy młode ptaki uczą się latach, łatwo o potrącenie młodych lotników przez samochód – należy zachować ostrożność i zmniejszyć prędkość jazdy.
W przypadku spotkania z dzikim zwierzęciem:
Najlepiej pozostać w samochodzie i obserwować przez okno lub schować się za inną osłoną,
Nie kierować na zwierzęta światła lamp samochodowych, latarek czy lamp błyskowych aparatów fotograficznych,
Nie hałasować, nie krzyczeć, nie rozmawiać głośno, nie trzaskać drzwiami samochodu,
Nie robić gwałtownych ruchów.
Zachować taką odległość, by zwierzę nie wykazywało niepokoju. W szczególności zabronione jest wchodzenie w grupę zwierząt i oddzielanie samicy od młodych.
Nie podchodzić, by zrobić zdjęcie z bliska! Należy pozostać na szlaku.
Nie karmić! Nie rzucać niczego w kierunku zwierząt.
Nie wchodzić na siedliska lęgowe ptaków.
Nie należy wabić zwierząt ani karmą ani dźwiękami (np. ptaków).
W przypadku znalezienia rannego lub martwego dzikiego zwierzęcia lub potrącenia zwierzęcia należy niezwłocznie powiadomić:
– Straż Biebrzańskiego Parku Narodowego: 606 634 795
– Nadleśnictwo Knyszyn: 85 727 82 11, Straż Leśna: 609 558 006
Zbieranie ziół, grzybów
Zbieractwo ziół i grzybów jest możliwe przy zachowaniu następujących zasad:
Zabronione jest pozyskiwanie gatunków chronionych.
Wolno zbierać tylko gatunki roślin i grzybów dobrze nam znane – zbierający ponosi pełną odpowiedzialność za użycie zebranych ziół i grzybów.
Zawsze należy z jednej rośliny pozyskać tylko jej część, tak by pozostała część pozwoliła na regeneracje i dalszy wzrost. Nie wolno „ogołacać” całych roślin ani zrywać więcej niż potrzeba (jeśli zbieramy kwiaty czy liście nie odłamujmy całych gałązek).
Zbierając surowiec zielarski, nie wolno niszczyć rośliny poprzez łamanie gałęzi, wyrywanie z korzeniami, uszkadzanie pnia itp., ani innej roślinności wokół zioła.
Należy zebrać tylko tyle surowca ile wykorzystamy, aby nic nie zmarnować.
Udział w wydarzeniach lokalnych
Prosimy naszych gości o takie zachowanie podczas wycieczek, które nie szkodzi przyrodzie i nie razi mieszkańców okolicy.
Podczas obserwacji lub udziału w lokalnych uroczystościach (szczególnie religijnych) prosimy o odpowiedzialne zachowanie, które nie zakłóci tych uroczystości, a jednocześnie pozwoli poznać lokalne tradycje i rozwijać tolerancję i szacunek dla tradycji (np. unikanie nachalnego obserwowania uczestników, robienia zdjęć czy filmowania, odpowiedni ubiór, unikanie głośnych rozmów/śmiechu, odwracania się tyłem do ołtarza itp).
Podczas imprez świeckich, typu Dni Trzciannego, zachęcamy do integracji z lokalną społecznością, wymiany poglądów itp. Jednak prosimy o nienachlane przekonywanie do własnych racji. Często nasze różnice poglądów wynikają z odmiennego środowiska życia, wychowania, doświadczeń życiowych, poziomu edukacji, perspektywy postrzegania zjawisk itp. – uszanujmy to.
Wsparcie lokalnych inicjatyw
Zachęcamy do wsparcia lokalnych inicjatyw na rzecz przyrody, kultury i społeczności lokalnej.
Może to być drobny grant dla lokalnie działającego stowarzyszenia.
Wolontariat na rzecz Biebrzańskiego Parku Narodowego lub któregoś ze stowarzyszeń.
Zorganizowanie w Gminnym Ośrodku Kultury lub szkole itp. wydarzenia kulturalnego, np. własny koncert, recytacja swoich wierszy, wystawa swoich prac, teatrzyk itd.
Aktywne działania na rzecz ochrony przyrody, np. zgłoszenie do gminy dzikiego wysypiska śmieci, pomoc w jego uprzątnięciu, zgłoszenie do gminy stanowiska gatunku chronionego, zgłoszenie do gminy pomnika przyrody itd. wg własnych możliwości, pomysłu i umiejętności.
Informacja zwrotna
Uprzejmie prosimy naszych gości na zakończenie pobytu (lub w trakcie) o podzielenie się z nami opiniami o pobycie w naszym gospodarstwie. Informacja o tym, co najbardziej Wam się podobało, sprawi, że utrzymamy to w naszej ofercie, a co kulało – postaramy się poprawić. Będziemy wdzięczni także za uwagi krytyczne – pozwolą one nam się doskonalić.
Można to zrobić poprzez wpis do „Księgi gości”, e-mailem lub anonimowo wrzucając kartkę do skrzyneczki w Ekomuzeum.
